Posts

Showing posts from June, 2024

कृमीविवर.. अवकाशातील बोगदा

Image
 कृमीविवर.. अवकाशातील बोगदा रुमालाची घडी घालून ज्या पद्धतीनं आपण त्याची दोन टोकं एकत्र किंवा जवळ आणू शकतो, तसं अंतराळात शक्य आहे का? अवकाशातील अंतरं प्रचंड मोठी आहेत. अगदी आपल्या दीर्घिकेच्या म्हणजे आकाशगंगेच्या दोन टोकांमध्ये एवढे अंतर आहे की ते पार करण्यास प्रकाशाला पंचवीस हजार वर्षे लागतात. आणि अश्या अब्जावधी दीर्घिका अवकाशात आहेत. हे अंतर मानवाला कधीच पार करता येणार नाही का या प्रश्नानं शास्त्रज्ञांना भेडसावलं आहे, मात्र त्यावर कदाचित कृमीविवर हे उत्तर असेल. कृमीविवर म्हणजे अवकाशातील बोगदा!!  ज्याप्रमाणं एखादा किलोमिटरचा बोगदा काढला तर वीस पंचवीस किलोमिटरचा घाटरस्ता टाळता येतो, तसंच इथंदेखील होऊ शकतं. बांद्रा ते वरळी हे अंतर निम्मं करण्यासाठी ज्या पद्धतीनं आता नवीन सागरीसेतू तयार केला आहे, तसंच वर्महोल अर्थात कृमीविवर असेल अशी कल्पना शास्त्रज्ञ गेल्या शंभर वर्षांपासून करत आहेत. अल्बर्ट आईन्स्टाईन आणि नॅथन रोजेन यांनी अश्या सेतूची कल्पना मांडली. म्हणूनच या सेतूला आइन्स्टाइन- रोजेन ब्रिज असं नाव देण्यात आलं आहे.  ल्युडविग फ्लॅम यांनी कृमीविवराची संकल्पना सर्वप्रथम मांडल...

कितने तेजस्वी तारे है हमारे पास!

Image
 कितने तेजस्वी तारे है हमारे पास! उगवत्या किंवा मावळत्या सूर्याला पाहणे हा सुंदर अनुभव असतो, मात्र आपल्याकडं उगवत्या सूर्याला अधिक महत्त्व दिलं आहे. “उगवत्या सूर्याला दंडवत” असा मराठीत वाक्प्रचारदेखील आहे. मात्र आपण जो सूर्य पाहत असतो तो साडेआठ मिनिटं शिळा असतो! तुम्ही म्हणाल की असं कसं? प्रकाशाचा वेग एका सेकंदाला सुमारे ३ लाख किलोमीटर असतो. या वेगाने सूर्य ते पृथ्वी हे अंतर पार करण्यास प्रकाशकिरणांना साडेआठ मिनिटं लागतात. एखादी गोष्ट आपल्याला दिसते, याचा अर्थ त्या वस्तूपासून निघालेला प्रकाश आपल्यापर्यंत पोचतो. जेव्हा आपण आकाशात व्याधाचा तारा पाहत असतो, तेव्हा आपण सुमारे साडेआठ वर्ष जुना तारा पाहत असतो. त्याच्यापासून निघालेला प्रकाश आपल्याला ८.६ वर्षांनी दिसतो कारण तो पृथ्वीपासून ८.६ प्रकाशवर्ष दूर आहे.  प्रकाशवर्ष हे कालमापनाचं नाही तर अंतर मोजायचं एकक आहे बरं का! अंतराळातील दोन ताऱ्यातील अंतरं खूपच जास्त असतात. सूर्याला सर्वात जवळ असलेला दुसरा तारा म्हणजे अल्फा सेंटोरी हा ३७८०० अब्ज किलोमीटर दूर आहे. इतर अंतरं त्याहून कैकपटीने अधिक आहेत. ही अंतरं सोप्या पद्धतीनं मांडण्यासाठी...

ऑनलाईन गणित शिकवणी

Image
ऑनलाईन गणित शिकवणी.. फसवी जाहिरात ‼️ सध्या गणिताचे ऑनलाइन क्लासेसचे खूप फॅड निघाले आहे. स्वतः गणितामध्ये कच्चे असलेले पालक आपली मुलं गणितामध्ये हुशार व्हावी यासाठी खूप कॉनशस असतात, त्याचा फायदा घेऊन असल्या कलासची दुकाने चालतात.. आता सोबतच्या चित्रात तुम्ही पाहू शकता की वर्गमूळ काढण्याची किती सोपी पद्धत शिकवली आहे. केवळ सर्व अंकांची बेरीज करायची आणि त्यातून. दोन वजा करायचे की आले उत्तर . त्यांनी याची चार उदाहरणे देखील दिली आहेत. ५ चा वर्ग २५, ८ चा वर्ग ६४, १४ चा वर्ग १९६ आणि १७ चा वर्ग २८९, पालक विचार करतील की यार एवढे सोपे होते, मात्र आपल्याला कसे ठाऊक नव्हते. आणि या क्लासेस वाल्यांकडे अश्या किती आयडिया असतील..ते आपल्या पोरांना अश्या क्लासेस ला घालतात  मात्र इथे चक्क हे क्लासवाले धूळ फेक करत आहेत. कारण ते जो सांगतात तो नियम नाही, योगायोग आहे, आणि तो केवळ चार ठिकाणीच लागू होतो. कोणताही नियम असा असतो, जो सर्व ठिकाणी लागू पडतो. इथे त्यांनी १९६ चे वर्गमूळ १४ कसे हे दाखवले आहे. मात्र १३ चा वर्ग असलेल्या १६९ मध्ये देखील तेच अंक असतात, तिथे क्लास वाले शिकवतात ती आयडिया लागू पडत नाही. थोड...